Παραγωγή χρυσού σε μικρή κλίμακα

Η Fairtrade είναι ένας διεθνής οργανισμός που ιδρύθηκε πριν είκοσι χρόνια με σκοπό να επιβάλλει κανόνες ηθικής στην παραγωγή και διακίνηση των προιόντων. Οι κανόνες της Fairtrade βρήκαν εξαιρετικό πεδίο εφαρμογής στην παραγωγή των πολύτιμων μετάλλων και ειδικά του χρυσού, οι συνθήκες εξόρυξης του οποίου είναι πολύ συχνά επιβαρυντικές για το περιβάλλον και καταστροφικές για την υγεία των ανθρώπων που εργάζονται στην εξόρυξη.

Τα τελευταία χρόνια η παρέμβαση της Fairtrade στον κλάδο της εξόρυξης χρυσού, εντοπίζεται στην εξόρυξη πολύ μικρής κλίμακας που γίνεται από μεμονωμένους ανθρώπους ή ομάδες δύο τριών ανθρώπων σε φτωχές περιοχές της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής.

Οι αριθμοί που αφορούν αυτή τη δραστηριότητα είναι εντυπωσιακοί. Στην εξόρυξη πολύ μικρής κλίμακας απασχολούνται περισσότεροι από 16 εκατομμύρια άνθρωποι, οι περισσότεροι είναι γυναίκες και μικρά παιδιά, και παράγουν περίπου το ένα τέτερτο της παγκόσμιας παραγωγής χρυσού.

Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονται αυτοί οι άνθρωποι είναι άθλιες. Σκάβουν στοές πολλά μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, με πρόχειρη ή ανύπαρκτη στήριξη, με αποτέλεσμα αυτές συχνά να καταρρέουν. Οι απώλείες ανθρώπινων ζωών στην εξόρυξη χρυσού μικρής κλίμακας είναι πολλάπλάσιες από την βιομηχανική εξόρυξη χρυσού. Η διαλογή του χρυσού από το χώμα που εξορύσσεται γίνεται με το χέρι, και η τελική επεξεργασία γίνεται με υδράργυρο μέσα στα μαγειρία των σπιτιών αυτών των ανρθώπων. Η επεξεργασία αυτή είναι άκρως τοξική και επικίνδυνη για την υγεία όσων βρίσκονται σε αυτό το περιβάλλον, πέρα από την καταστροφή που επιφέρει ο υδράργυρος στον υδροφόρο ορίζοντα και το έδαφος.

Έτσι κι αλλιώς τα εισοδήματα αυτών των ανθρώπων είναι απελπιστικά χαμηλά, της τάξεως του ενός $ την ημέρα. Για το λόγο αυτό είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στα παζάρια των μεσαζόντων. Όπως λέει η Tina Mwasa μηχανικός ορυκτών από την Τανζανία “Όταν έχεις να φας δύο μέρες και έχεις στα χέρια σου μία ποσότητα χρυσού που δεν ξέρεις κάν την αξία της, θα πουλήσεις σε ότι τιμή σου δώσουν”
Σε όλα αυτά τα απαράδεκτα έρχεται να παρέμβει η Fairtrade. Το δίκτυο των ανθρώπων που δουλεύει κάτω από την ομπρέλλα του οργανισμού πουλάει τον χρυσό σε τιμή 2000$ ανώτερη από την διεθνώς καθοριζόμενη τιμή, ώστε οι χρυσωρύχοι να έχουν ένα πιό ανθρώπινο εισόδημα. Κυρίως όμως η Fairtrade εκπαιδεύει αυτούς τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν μέτρα ασφαλείας κατά τη διάρκεια της εργασίας τους ώστε να προφυλάσσουν τη ζωή και την υγεία των ιδίων και των οικογενειών τους. Όπως λέει ο Jorγe Peraia από το Condoto της Κολομβίας “Οι χρυσές πόρτες της δικαιοσύνης είναι πλέον ανοιχτές για όλους τους μικρούς χρυσωρύχους στον κόσμο”

Τέλος η Fairtrade προσπαθεί να ενημερώσει τους καταναλωτές ώστε να αναζητούν και να επιλέγουν προιόντα που παράγονται και διακινούνται με δίκαιους όρους για τους φτωχούς παραγωγούς. Τα προιόντα αυτά πιστοποιούνται από την Fairtrade.

Η χρησιμοποίηση υδραργύρου για την ανάκτηση του χρυσού μπορεί να είναι καταστροφική για την υγεία των χρυσωρύχων.

https://www.theguardian.com/sustainable-business/fairtrade-partner-zone/2014/aug/29/fairtrade-small-scale-gold-certification

https://www.fairtrade.org.uk/