|
Στη νοτιοδυτική Κίνα σε μία παραθαλάσσια επαρχία που ονομάζεται Guang Dong υπάρχουν τέσσερις πόλεις των οποίων οι κάτοικοι ασχολούνται με την επεξεργασία του ζαντ, και ειδικά της πιό πολύτιμης ποικιλίας του ορυκτού. Το πέτρωμα αυτό ονομάζεται γιαδείτης ή ιαδείτης. Οι πόλεις αυτές που είναι οι Guangzhou, Jieyang, Sihui, και Pingzhou βρίσκονται στην ενδοχώρα της επαρχίας Guang Dong αλλά βρέχονται από ποταμούς γιατί το νερό είναι απαραίτητο σε όλα τα στάδια της επεξεργασίας του γιαδείτη.
Ο κινεζικός πολιτισμός και η θρησκεία έχουν πολύ ισχυρούς δεσμούς με το ζαντ, ώστε η παραγωγή και το εμπόριο αυτού του υλικού να είναι ανεξάρτητη από τα άλλα ορυκτά και πολύτιμους λίθους των οποίων η κατανάλωση έχει να κάνει με τις μόδες, τις διεθνείς επιρροές κ.λ.π.
Στην επαρχία Guang Dong τα πρώτα εργαστήρια επεξεργασίας του ζαντ εγκαταστάοηκαν ήδη από το μακρινό 1660. Η μεγάλη ανάπτυξη των εργαστηρίων επεξεργασίας του υλικού έγινε στην πόλη Guangzhou κατά τη διάρκεια της δυναστείας Qing και ειδικά κατά την περίοδο 1861–1908 που κυβερνούσε η Cixi χήρα του αυτοκράτορα. Τα επόμενα χρόνια η δραστηριότητα αυτή ατόνισε μέχρι το 1980 οπότε και έγιναν οι μεγάλες οικονομικές μεταρρυθμίσεις στην Κίνα. Μετά το 1980 παλαιοί τεχνίτες επανέκαμψαν στην περιοχή, δημιούργησαν εργαστήρια και συνεταιρισμούς, μετέδοσαν τη γνώση τους σε νέους τεχνίτες και η επεξεργασία του ζαντ γνώρισε νέα άνθιση.
Σήμερα το κέντρο αυτής της δραστηριότητας είναι το Sihui όπου μέσα στην πόλη περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι ασχολούνται με το ζάντ. Μετά το 2005 ο ετήσιος τζίρος αυτής της βιομηχανίας υπερβαίνει τα 100 δις γουάν. Στην γειτονική πόλη Pingzhou περισσότερα από 3000 μαγαζιά πωλούν κοσμήματα και τεχνουργήματα από γιαδείτη. Σε ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο υης πόλης που έχει την ονομασία Cui Bao Yuan (ο κήπος του πολύτιμου γιαδείτη) μεταξύ των πολλών καταστημάτων εκτίθενται έργα γλυπτών καλλιτεχνών του γιαδείτη.
Γλυπτά από γιαδείτη στην αγορά της Pingzhou
Στα εργοστάσια της Sihui γίνεται επεξεργασία και γλυπτική στο γιαδείτη. Χαρακτηριστικό των ρυθμών ανάπτυξης είναι το εργοστάσιο Mazu Jade Co, το οοίο πριν οκτώ χρόνια ήταν ένα εργαστήρι σε ένα δωμάτιο οκτώ τετραγωνικών μέτρων, και σήμερα στεγάζει τα μηχανήματά του σε ένα κτήριο 2000 τ.μ.