Οι πρωτεύουσες του καλλιτεχνικού κοσμήματος

Το καλλιτεχνικό κόσμημα σαν συγκροτημένο αισθητικό ρεύμα εμφανίστηκε στο τέλος της δεκαετίας του 1940 στην Ευρώπη.
Αυτό που οι Γάλλοι το ονομάζουν Δημιουργικό Κόσμημα, οι ʼγγλοι Σύγχρονο Κόσμημα, Contemporary Jewellery ή Design Jewellery, και οι Αμερικανοί Κόσμημα Καλλιτεχνικού Εργαστηρίου, Art Studio jewellery.
Τα χρόνια που μεσολάβησαν από την εποχή που πρωτοεμφανίστηκε, ορίστηκαν με αρκετή σαφήνεια τα όρια και τα χαρακτηριστικά αυτού που στην ελληνική γλώσσα συνήθως ονομάζεται  καλλιτεχνικό κόσμημα
Όσον αφορά την μέθοδο της παραγωγής του, σύμφωνα με τις απόψεις των πρωτοπόρων κοσμηματοποιών, αυτή (η μέθοδος ) έχει τις απαρχές της στα μεσαιωνικά αλχημιστικά εργαστήρια. Σχεδίαση, έρευνα πειραματισμός, αποτυχία (πολύ αποτυχία) και σε κάποιες φωτεινές στιγμές το άνοιγμα ενός νέου δρόμου. Το νήμα αυτής της παράδοσης έπιασε το κίνημα Arts & Crafts στη Βρετανία και τις Η.Π.Α. τον 19ο αι. και παραδόθηκε στους καλλιτέχνες κοσμηματοποιούς λίγες δεκαετίες αργότερα.
Όσον αφορά το αντικείμενο αυτό καθ' εαυτό είναι κάτι μεταξύ ενός εντυπωσιακού κοσμήματος και ενός έργου τέχνης. Με τους περιορισμούς που τίθενται από τις διαστάσεις του ανθρώπινου σώματος πάνω στο οποίο θα φορεθεί.
Όσον αφορά τα υλικά που χρησιμοποιούνται υπάρχει πάντα ο σεβασμός που αρμόζει στα παραδοσιακά υλικά αυτής της τέχνης, πολύτιμα μέταλλα, πέτρες κ.λ.π. χωρίς όμως να περιφρονείται οποιοδήποτε υλικό θα βοηθούσε τον καλλιτέχνη να τελειοποιήσει την αφήγησή του.

Οι μητροπόλεις αυτού του κινήματος τέχνης ήταν το Μόναχο, το Αμστερνταμ και το Λονδίνο. Στην πορεία το καλλιτεχνικό κόσμημα βρήκε το κοινό του σε εκατοντάδες μεγάλες και μικρότερες πόλεις. Σε όλες αυτές τις πόλεις μαγαζιά-γκαλερί φιλοξενούν δουλειές καλλιτεχνών κοσμηματοποιών. Ανάμεσα σε αυτές τις γκαλερί κάποιες έχουν αποκτήσει ξεχωριστό κύρος ανάμεσα στους καλλιτέχνες και το κοινό του καλλιτεχνικού κοσμήματος.

Η Dr. Susan Cohn είναι δημιουργός καλλιτεχνικών κοσμημάτων, συλλέκτρια και επιμελήτρια εκθέσεων καλλιτεχνικού κοσμήματος όπως η πρόσφατη Unexpected Pleasures. The Art and Design of Contemporaray Jewellery.
Η Κα Cohn ζει στην Αυστραλία και η ίδια λέει πως το καλλιτεχνικό κόσμημα είναι το κέντρο της ύπαρξής της. Συχνά ταξιδεύει σε διάφορες πόλεις σε όλο τον κόσμο με σκοπό να επισκεφθεί μουσεία και γκαλερί που φιλοξενούν καλλιτεχνικά κοσμήματα. Σε πρόσφατο άρθρο της στην εφημερίδα Telegraph επισημαίνει τις σημαντικότερες από αυτές.

Στο ʼμστερνταμ εδώ και πολλά χρόνια υπάρχει έντονη παρουσία καταστημάτων, γκαλερί και εκθέσεων καλλιτεχνικού κοσμήματος. Η Galerie Ra ιδρύθηκε το 1976 και είναι η πρώτη γκαλερί της πόλης που ειδικεύτηκε στο καλλιτεχνικό κόσμημα. Αντιπροσωπεύει 50 καλλιτέχνες και διοργανώνει συχνά εκθέσεις, εκδόσεις κ.λ.π. Επόμενη γκαλερί του ʼμστερνταμ είναι η Louise Smit. Ιδρύθηκε το 1986, αντιπροσωπεύει 50 περίπου καλλιτέχνες και βρίσκεται και αυτή όπως η προηγούμενη στο κέντρο της πόλης. Τέλος η Galerie Rob Coudijs βρίσκεται κοντά στις δύο άλλες είναι πίο καινούργια, αλλά έχει έντονη και διαρκή παρουσία.
Στην Ολλανδία βρίσκεται η μεγαλύτερη γκαλερί καλλιτεχνικού κοσμήματος παγκοσμίως. Η γκαλερί Marzee βρίσκεται στην προκυμαία του Nijmegen είναι πολύ εντυπωσιακή αρχιτεκτονικά, καταλαμβάνει επιφάνεια 850 τ.μ. και φιλοξενεί συγχρόνως 5 εκθέσεις.
Λίγο πιό νότια στην Ελβετία η γκαλερί SO ξεκίνησε τη διαδρομή της στο καλλιτεχνικό κόσμημα το 2003. Λίγο αργότερα δημιουργήθηκε παράρτημα SO στο Λονδίνο. Οι συνεργαζόμενοι καλλιτέχνες είναι περίπου 25.
Στο μεσογειακό νότο η γκαλερί Klimt02 στη Βαρκελώνη ιδρύθηκε μόλις το 2007 και κατάφερε να ακούγεται παντού μέσω του ενημερωμένου website που δημιούργησαν. Το site αυτό για πολλούς είναι το σημείο εκκίνησης για την περιπλάνηση στη χώρα του καλλιτεχνικού κοσμήματος . Τρεις ακόμη σημαντικές γκαλερί κοσμήματος στην Ευρώπη είναι η Galerie Biro στο Μόναχο, η Galeria Reverso στη Λισαβώνα και η Platina στη Στοκχόλμη.

Στις Η.Π.Α. Η πιό παληά και γνωστή γκαλερί κοσμήματος είναι η Velvet Da Vinci που ιδρύθηκε το 1991. Δύο ακόμη γκαλερί στις Η.Π.Α. είναι η Sienna Gallery στη Μασσαχουσέτη, και η Charon Cransen. Στον Καναδά η πιό αξιοσημείωτη περίπτωση είναι η γκαλερί Noel Guyomarch στο Μόντρεαλ.
Στην Ασιατική ήπειρο η Gallery Deux Poissons στο Τόκιο με 50 καλλιτέχνες από την Ιαπωνία και αλλού, είναι αυτή που σύστησε το καλλιτεχνικό κόσμημα στο κοινό της χώρας της. Τέλος στη Μελβούρνη της Αυστραλίας δραστηριοποιείται τα τελευταία 18 χρόνια η γκαλερί Funaki.

Στη σκιά του δένδρου. Καρφίτσα σε χρυσό και ασήμι του 2007 από την Mari Isikawa. H Γιαπωνέζα καλλιτέχνης ζει στο Μόναχο και το όνομά της εμφανίζεται σε λίστες καλλιτεχνών πολλών γκαλερί.