• ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ

    Σάββατο, 24 Ιουλίου 2010

       Στην αντίληψη των περισσοτέρων εξ ημών υπάρχει σαφής διάκριση ανάμεσα στα είδη πολυτελείας και στα έργα τέχνης. Τα είδη πολυτελείας αγοράζονται συνήθως από νεόπλουτους και ενίοτε από παλαιόπλουτους, με σκοπό να αποδείξουν στον κοινωνικό τους περίγυρο την οικονομική τους υπεροχή. Τα έργα τέχνης αγοράζονται ( ή καταναλώνονται ) από ανθρώπους κάθε κοινωνικής τάξης με σκοπό την πνευματική τους καλλιέργεια και την συναισθηματική και αισθητική απόλαυση. Τα προιόντα πολυτελείας δημιουργούνται από μία καλοστημένη ορθολογική βιομηχανία που στοχεύει στο πορτοφόλι των ευκατάστατων, τα (πραγματικά ) έργα τέχνης δημιουργούνται από καλλιεργημένους και ταλαντούχους ανθρώπους που είναι ευαίσθητοι δέκτες της αγωνίας της κοινωνίας και της εποχής τους. Στην αυθεντική τους μορφή οι άνθρωποι αυτοί έχουν ελάχιστη σχέση με τον οικονομικό ορθολογισμό.
      Η βιομηχανία των προιόντων πολυτελείας είναι μία καθαρά γαλλική επινόηση. Το 1683 στη Γαλλία του βασιληά Λουδοβίκου ΙΔ αναλαμβάνει να ανορθώσει την κατεστραμένη οικονομία της χώρας σαν υπουργός οικονομικών ο Κολμπέρ. Αυτός μελετώντας τους λόγους που οδήγησαν στα χάλια της γαλλικής οικονομίας παρατήρησε ότι έκανε μεγάλη ζημιά η μανία των εύπορων στρωμάτων του πληθυσμού να καταναλώνουν πράγματα που δεν ικανοποιούσαν κάποια ουσιαστική ανάγκη παρά μόνο την επιθυμία τους να ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους ανθρώπους. Η ματαιοδοξία των μελών της αριστοκρατίας και η “ανάγκη” τους να αποκτήσουν εισαγόμενα αντικείμενα που θα αναβάθμιζαν το γόητρό τους είχε σαν σοβαρή παρενέργεια την μεγάλη αύξηση των εισαγωγών και την αιμορραγία της οικονομίας της χώρας. Αποφάσισε λοιπόν ο Κολμπέρ για να αποθαρρύνει την κατανάλωσή τους την επιβολή μεγάλων δασμών σε αυτά τα προιόντα. Οι μεγάλοι δασμοί ή αλλιώς πολλά τέλη οδήγησε στο χαρακτηρισμό αυτών των προιόντων σαν πολυτελή. Προιόντα δηλαδή με πολλά τέλη.

    Οι μαθητές του Κολμπέρ προχώρησαν τη σκέψη του δασκάλου τους ένα βήμα παραπέρα. Αντί για την επιβολή υψηλών δασμών στα πολυτελή προιόντα έκαναν τη σοφή σκέψη να βοηθήσουν στη δημιουργία μιας βιομηχανίας που θα παρήγαγε προιόντα με αυτά τα χαρακτηριστικά. Αυτά θα μπορούσαν να πουληθούν στη γαλλική αριστοκρατία αλλά και να αποτελέσουν μέσω των εξαγωγών τους μία σπουδαία πηγή πλούτου για την γαλλική οικονομία. Το σχέδιο δούλεψε περίφημα ώστε τις επόμενες δεκαετίες (αιώνες πιό σωστά) η βιομηχανία των ειδών πολυτελείας να αποτελεί ένα βασικό πυλώνα της πολύ ισορροπημένης γαλλικής οικονομίας με την θαυμάσια οργανωμένη γεωργία και την προηγμένη βιομηχανία. Το brand name France διαφημίζεται επί δεκαετίες από τα προιόντα πολυτελείας, γιατί ακόμη και στο μυαλό αυτών που δεν μπορούν να τα αποκτήσουν, τα προιόντα αυτά έχουν περίοπτη θέση. Η σαμπάνια όπου και να έχει παραχθεί διαφημίζει την περιοχή Καμπανία της ΒΔ Γαλλίας. Το ίδιο συμβαίνει με το Κονιάκ της πορσελάνες Λιμόζ και Σέβρ, τα κρύσταλλα Mπακαρά κ.λ.π. όπου όλες οι ονομασίες αντιστοιχούν σε πόλεις ή περιοχές της Γαλλίας. Οι οίκοι υψηλής ραπτικής επίσης Ντιόρ, Σανέλ και τόσοι άλλοι αποτελούν ζωντανή διαφήμιση της γαλλικής κουλτούρας των προιόντων πολυτελείας. Μέσα σε όλα αυτά περίοπτη θέση ασφαλώς κατέχουν οι γαλλικοί οίκοι υψηλής κοσμηματοποιίας που από το 1750 μέχρι σήμερα είναι συγκεντρωμένοι στην εμβληματική πλατεία Βαντόμ του Παρισιού. Cartier, Boucheron, Van Cleef and Arpels, Chopard, δημιουργούν με πολύτιμους λίθους και πολύτιμα μέταλλα τα εξεζητημένα, σπάνια, πανάκριβα, περιττά και τόσο γοητευτικά κοσμήματά τους.

    Η Κοκό Σανέλ συνήθιζε να λέει πως η πολυτέλεια είναι μία ανάγκη που αρχίζει όταν όλες οι άλλες ανάγκες έχουν ικανοποιηθεί. Πολύ πιό εύστοχο  είναι αυτό που  έγραφε ο Βασίλης Ραφαηλίδης για τους Γάλλους, και τα πολυτελή προιόντα που παράγουν  (στο βιβλίο του Οι Λαοί της Ευρώπης) : H  μεγάλη επιτυχία των Γάλλων είναι ότι δεν πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Κατάφεραν να πουλάνε τα φύκια και τις μεταξωτές κορδέλες μαζί, εννοώντας ότι πουλάνε ένα πραγματικά πολυτιμο προιόν μαζί με την περιττή και πανάκριβη ετικέτα. 
    Τα τελευταία χρόνια, που όλα μπερδεύονται γλυκά, οι έννοιες του αγοραστή ειδών πολυτελείας και του φιλότεχνου συλλέκτη δεν είναι τόσο διακριτές όσο παλιά. Η αγορά της τέχνης κυριαρχείται αποκλειστικά από επενδυτές και όχι εραστές της τέχνης, όσο δε για τη βιομηχανία πολυτελών αντικειμένων κάνει συνεχώς μεταγραφές από το έμψυχο δυναμικό της τέχνης γιατί χρειάζεται διαρκώς  τη φρεσκάδα και διεισδυτικότητα της ματιάς των καλλιτεχνών. Την ίδια ώρα στα πλαίσια του εκδημοκρατισμού της πολυτέλειας, τα περισσότερα brands πολυτελών ειδών καταφεύγουν στη μαζική παραγωγή προιόντων στην Κίνα κρατώντας μόνο την πολυτελή ετικέτα σαν αξία και υποβαθμίζοντας το προιόν. Έφτασε δηλαδή η ώρα που πουλάνε απερίφραστα φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Το νόθο παιδί της μαζικής παραγωγής  και της πολυτελούς επτικέτας βαφτίστηκε με την αυτοαναιρούμενη  ονομασία "Προσιτή πολυτέλεια"

     

    https://www.cmariec.com/blog/?p=213&wscr=1024x600

     

  • Πρόσφατα
    28-01-2022
    Η μιλανέζικη εταιρία κοσμημάτων Pomellato πρόσφατα παρουσ...
    22-01-2022
    Ο ιστορικός ελληνικός οίκος κοσμημάτων Λαλαούνης συνε...
    17-01-2022
    Στη μελέτη που ακολουθεί οι συγγραφείς Α. Κύρη και Μ. Μα...
    17-01-2022
    Cleopatra's Vault, η νέα συλλογή κοσμημάτων της Αμερικανίδας...