Με αυτό τον όρο εννοούμε την έκθεση ενός ορυκτού σε ακτινοβολία. Κατά την διάρκεια της ακτινοβόλησης συμβαίνουν αλλαγές στην δομή του ορυκτού, με αποτέλεσμα να μεταβάλλονται κάποιες ιδιότητες του , όπως π.χ. το χρώμα. Η ακτινοβόληση συνεπώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ενίσχυση του χρώματος. Συνήθως η τεχνική αυτή εφαρμόζεται για την ανάδειξη (βελτίωση) των ιδιοτήτων ενός πολύτιμου λίθου.
Έτσι αν έχουμε ένα άχρωμο τοπάζι, και θέλουμε να έχουμε ένα καφέ-μελί, τότε βομβαρδίζουμε τον κρύσταλλο τοπαζίου με ακτινοβολία υψηλής ενέργειας (γάμα) που προέρχεται από το ισότοπο Κοβάλτιο-60, και το τοπάζι αποκτά το επιθυμητό χρώμα. Σε κάποιες περιπτώσεις η βαφή δεν είναι σταθερή, και το τεχνητό χρώμα με την έκθεση στον ήλιο ή στη θερμότητα αποχρωματίζεται. Ο κουνζίτης είναι μία πέτρα που η ακτινοβόληση χρησιμοποιείται για την ενίσχυση του ροζ χρώματος του.
Την αλλαγή του χρώματος των διαμαντιών λόγω της ακτινοβόλησης πρώτος παρατήρησε ο sir William Crookes, χημικός και ειδήμων των πολύτιμων πετρών. Ο Crookes το 1904, ακτινοβόλησε διαμάντια με ακτινοβολία άλφα που προερχόταν από άλατα ραδίου, και παρατήρησε αλλαγή του χρώματος. Όμως τα διαμάντια αυτά μετά την ακτινοβόληση έγιναν ραδιενεργά και ακατάλληλα για χρήση. Για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα, σήμερα χρησιμοποιούνται ακτινοβολίες υψηλών ενεργειών, οι οποίες δεν μπορούν να καταστήσουν τα ορυκτά ραδιενεργά. Παρ' όλα αυτά όμως κάποιες μέθοδοι ακτινοβόλησης των πολύτιμων λίθων θα μπορούσαν να είναι και σήμερα επικίνδυνες για την υγεία των καταναλωτών. Το πλέον ύποπτο υλικό θεωρείται το τεχνητά χρωματισμένο γαλάζιο τοπάζι. Μετά την ακτινοβόλησή του πρέπει να περάσει ένα διάστημα μερικών μηνών μέχρι να διοχετευτεί στην κατανάλωση. Γενικώς είναι χρήσιμο για τους εμπόρους πολύτιμων λίθων να μετρούν την εκπεμπόμενη ακτινοβολία από τις πέτρες που εμπορεύονται με ένα μετρητή ακτινοβολίας Geiger.
Στην πίσω σειρά της φωτογραφίας βλέπουμε το φυσικό τοπάζι όπως εξορύσσεται από τη γη. Στη μεσαία σειρά βλέπουμε το ίδιο υλικό που έγινε γαλάζιο μετά την ακτινοβόληση του. Και στην μπροστινή σειρά, βλέπουμε την τελική μορφή του μετά την επεξεργασία του για κατασκευή εδρών.