Η Αναγέννηση που διήρκεσε από τον 14ο έως τον 17ο αιώνα στην Ευρώπη εκφράστηκε πρώτα και κύρια σαν ένα πολιτιστικό φαινόμενο, νοσταλγίας προς την κλασσική αρχαιότητα εξύψωσης του ανθρώπου, και θαυμασμού του ωραίου.

Τα κοσμήματα της εποχής που κυρίως τα γνωρίζουμε από τους πίνακες, αναπαριστούν την ομορφιά της φύσης και στηρίζονται πολύ στο χρώμα. Το χρώμα αποδίδεται από τα σμάλτα που χρησιμοποιούνται ευρύτατα, αλλά και τις χρωματιστές πολύτιμες πέτρες που φέρνουν μαζί τους οι θαλασσοπόροι από τις εξερευνήσεις.

Την εποχή αυτή είχαν σε μεγάλη εκτίμηση τα μαργαριτάρια και τους σκαλιστούς πολύτιμους λίθους (καμέο). Τα διαμάντια δεν έχουν μεγάλη πέραση γιατί ακόμη δεν έχει διαδοθεί η τέχνη του ταγιαρίσματος, οπότε δεν μπορεί να αναδειχθεί η λαμπρότητά αυτών των πολύτιμων πετρών. Είναι αξιοσημείωτο ότι σε μία εποχή ενώ μιμείται κάθε τι Ελληνικό, δεν συμβαίνει το ίδιο με τα κοσμήματα. Η εξήγηση είναι ότι δεν είχαν αρχίσει οι ανασκαφές στον Ελληνικό χώρο οπότε δεν ήταν γνωστή η ύπαρξη των αρχαίων ελληνικών αριστουργημάτων της κοσμηματοποιίας.

Χαρακτηριστικά κομμάτια αναγεννησιακών κοσμημάτων από το θησαυρό του Cheapside που βρίσκονται στο Μουσείο της Πόλης του Λονδίνου. Αριστερά ρολόι κατασκευασμένο πάνω σε ένα μεγάλο κομμάτι σμαράγδι και δεξιά χρυσός σταυρός με σμάλτο κλοαζονέ.

Το κέντρο της κοσμηματοποιίας την εποχή της Αναγέννησης και ειδικά τον 16ο αι. ήταν η Ιταλία και ειδικά η Φλωρεντία υπό την κηδεμονία των Μεδίκων και το Μιλάνο υπό την κηδεμονία της οικογένειας Σφόρζα. Η παράδοση αυτή της ιταλικής κοσμηματοποιίας συνεχίζεται αδιαλείπτως μέχρι σήμερα. Γύρω από τις αυλές της Γαλλίας και της Ισπανίας επίσης υπήρχαν κέντρα χρυσοχοικής δραστηριότητας. Ο Benvenuto Cellini είναι ο γνωστότερος δημιουργός αυτής της περιόδου. Τα κοσμήματα που προτιμούσαν οι άνθρωποι εκείνης της εποχής είναι οι καρφίτσες τα μενταγιόν και τα δαχτυλίδια. Οι κυριότερες συλλογές αναγεννησιακών κοσμημάτων βρίσκονται σε βρετανικά μουσεία όπως το Victoria & Albert και το Βρετανικό μουσείο.

Την εποχή της Αναγέννησης ξεκίνησε η κατασκευή κοσμημάτων από μη πολύτιμα υλικά που σήμερα τα ονομάζουμε ψευδοκοσμήματα ή φο μπιζού. Οι Γάλλοι κατασκευαστές ψευδοκοσμημάτων ονομάστηκαν bijoutier σε αντίθεση με τους κατασκευαστές αληθινών κοσμημάτων που ονομάζονταν joaillier, μία διάκριση που υπάρχει ακόμη στη γαλλική γλώσσα.