Είναι η διάφανη και πιο πολύτιμη ποιότητα του ορυκτού Ζοϊζίτης. Ανακαλύφθηκε μόλις το 1967 στα νοτιοδυτικά του όρους Κιλιμάτζαρο, στην Τανζανία.

Έχει ένα πολύ εντυπωσιακό μπλε-μοβ χρώμα, και παρουσιάζει το φαινόμενο του τριχρωισμού (βλ.διχρωισμός), δηλαδή αλλάζει απόχρωση ανάλογα με την γωνία που παρατηρούμε την πέτρα. . Οι αποχρώσεις που εμφανίζει ο τανζανίτης ανάλογα με την γωνία παρατήρησης του, είναι μπλε, μοβ, πρασινωπό. Η φυσική πέτρα μετά την εξόρυξη της, συνήθως είναι κίτρινη – καφέ. Με θερμική επεξεργασία, το χρώμα αυτό γίνεται το μπλε χρώμα που η αγορά γνωρίζει για τον τανζανίτη. Το χρώμα αυτό είναι απόλυτα σταθερό, και η επεξεργασία αυτή θεωρείται «αποδεκτή»

Οι δύο πρώτες πέτρες Τανζανίτη που βρέθηκαν το 1967, αφού έκαναν τον γύρο της παγκόσμιας Γεμολογικής κοινότητας της εποχής μέχρι να καταλάβουν περί τίνος πρόκειται, έφτασε στα χέρια του Henry Platt, ταλαντούχου διευθυντή του οίκου Tiffany and Co., ο οποίος εντυπωσιάστηκε από το καινούργιο υλικό, και του έδωσε το όνομα τανζανίτης. Η εταιρία αυτή πίστεψε σ’ αυτή την πέτρα, την προώθησε, και είναι σίγουρα ένας λόγος για την ζήτηση και την τιμή που έχει σήμερα Μία αδυναμία αυτού του υλικού, είναι κάποια ευαισθησία που έχει στη θραύση, δηλαδή σπάζει εύκολα.

 Ανεπεξέργαστο κομμάτι τανζανίτη από την περιοχή Umba Valley της Τανζανίας.