• ΧΡΥΣΟΠΟΙΙΑ ΚΑΙ ΑΛΧΗΜΕΙΑ - Η ΑΛΧΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ

    Κυριακή, 21 Ιουνίου 2009

       Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι το όνομα αλχημεία προέρχεται από το αραβικό άρθρο αλ και την λέξη χημεία. Όμως οι φιλόλογοι δίνουν δύο διαφορετικές ετυμολογίες. Η μία είναι ότι προέρχεται από την έξη «αλ-κεμί» ( η μαύρη), που είναι η ονομασία της Αιγύπτου στην κοπτική γλώσσα, διότι η γνώση αυτή θεωρείτο ότι ξεκίνησε από την Αίγυπτο. Η δεύτερη προέλευση της λέξης, την οποία ήδη αναφέραμε, είναι η ελληνική φράση «αρχή μία». Η αλχημική γνώση είχε πάντα τα χαρακτηριστικά μιας γνώσης των μυημένων. Παρ’ όλα αυτά τον μεσαίωνα υπήρχε μεγάλη ζήτηση για συνταγές χρυσοποιίας.


       Κυκλοφορούσαν εκείνη την εποχή, αλχημιστικοί τυφλοσούρτες, υπό την μορφή λαϊκών φυλλάδων σε χιλιάδες αντίτυπα. Εκεί υπήρχαν συνταγές για χρυσοποιία, και ματζούνια για θεραπείες. Σε μία εποχή που οι αρρώστιες θέριζαν τους ανθρώπους και οι φτώχια ήταν δραματική, οι άνθρωποι κατέφευγαν σε μία απέλπιδα και άγονη προσπάθεια, γι αυτά που πάντα ψάχνουν, την υγεία και τον πλούτο. Οι Αλχημιστές στα μαγικά τους εργαστήρια μέσα σε φλόγες, οξέα, μέταλλα και συλλιπάσματα, προσπαθούσαν ακούραστα επί αιώνες, για την ανακάλυψη της φιλοσοφικής λίθου, και της πανάκειας, πιστεύοντας ότι βρίσκονται ένα βήμα μόλις πριν από αυτήν, και την είσοδό τους για πάντα στον πλούτο και την αθανασία. Η αβεβαιότητα ως προς το αποτέλεσμα, οδηγούσε τους μάγους στην ανάγκη για εξορκισμό των εναντίων δαιμόνων, και τον εξευμενισμό του θείου. Οι προσευχές και το τελετουργικό της επίκλησης της άνωθεν βοήθειας, ήταν στην καθημερινή ρουτίνα του αλχημικού εργαστηρίου.

      Είναι αξιοπερίεργή η επιμονή τόσων ανθρώπων επί τόσα πολλά χρόνια, σε αυτή την μονίμως αποτυχημένη προσπάθεια, και η επιμονή των βασιλέων και φεουδαρχών να χρηματοδοτούν τα αλχημικά εργαστήρια. Υπήρχαν και κάποιες επιτυχίες, αναντίστοιχες βέβαια των τεραστίων προσπαθειών, όπως π.χ. η εφεύρεση της πορσελάνης από το αλχημικό εργαστήριο του Φ. Μπέτκερ, ο οποίος ήταν στην υπηρεσία του δούκα της Σαξονίας.


    Για να εξηγήσουμε αυτή την επιμονή, πρέπει να πάρουμε υπόψη μας ότι το τοπίο τις εποχές εκείνες ήταν πολύ διαφορετικό από το σημερινό, όπου κυριαρχεί η επιστημονική βεβαιότητα. Μέχρι μόλις το 19ο αιώνα κυριαρχούσε η ημιμάθεια και η ασάφεια γύρω από τα επιστημονικά φαινόμενα, ώστε να είναι εύφορο το έδαφος για φήμες, χίμαιρες, και μυστικές συνταγές, ανάμικτες με επιστημονικές αλήθειες. Στο έδαφος αυτό της σύγχυσης, ήταν αναπόφευκτη η διαπλοκή μεταξύ των αλχημιστών – ερευνητών και των αγυρτών και τσαρλατάνων. Ήταν μία μεταβατική περίοδος από την θεολογική και μαγική ερμηνεία του κόσμου, στην επιστημονική θεώρηση.

     

    Μελαγχολία του Αλμπρεχτ Ντυρερ

      Το εξαίρετο αυτό χαρακτικό του 1514, είναι έργο του μεγάλου Γερμανού χαράκτη και ζωγράφου, ʼλμπρεχτ Ντύρερ. Ονομάζεται «Μελαγχολία Ι». ΤΟ χαρακτικό περιέχει πάμπολλες αλχημιστικές και γεωμετρικές αλληγορίες. Η σφαίρα, το οκτάεδρο, το μαγικό τετράγωνο (πάνω δεξιά). Το λατινικό Ι που ύπάρχει στον τίτλο ( ο πίνακας που κρατάει η νυχτερίδα) εννοεί την πρώτη φάση (μέλανσις) της Αλχημιστικής δημιουργίας. Όλα τα όργανα που εμφανίζονται στον πίνακα χρησιμοποιούνται σε αλχημιστικές πρακτικές. Η μελαγχολία θεωρείται σαν μία εξυψωτική κατάσταση της ύπαρξης, ανάμεσα στην αυτοσυγκέντρωση, την ιδιοφυΐα και την τρέλα, προάγγελος της δημιουργίας.

     https://www.arxaiologia.gr/assets/media/PDFofIssues/5686.pdf

  • Πρόσφατα
    28-01-2022
    Η μιλανέζικη εταιρία κοσμημάτων Pomellato πρόσφατα παρουσ...
    22-01-2022
    Ο ιστορικός ελληνικός οίκος κοσμημάτων Λαλαούνης συνε...
    17-01-2022
    Στη μελέτη που ακολουθεί οι συγγραφείς Α. Κύρη και Μ. Μα...
    17-01-2022
    Cleopatra's Vault, η νέα συλλογή κοσμημάτων της Αμερικανίδας...