ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΜΑΝΤΕΙΑ

  Η κρυσταλλομαντεία ή κρυσταλλοσκοπία, είναι η τέχνη της πρόγνωσης των μελλούμενων με την βοήθεια των κρυστάλλων. Οι κρύσταλλοι που χρησιμοποιούνται γι αυτό τον σκοπό, έχουν το σχήμα σφαίρας. Ο ενδιαφερόμενος για το μέλλον του, στέκεται και εστιάζει την προσοχή του επί μακρόν στην κρυστάλλινη σφαίρα. Μετά από κάποιο χρόνο, με την υποβολή που δημιουργείται από το κατάλληλα διαμορφωμένο περιβάλλον, και με την υποβοήθηση του κρυσταλλομάντη, ο θεατής αρχίζει να βλέπει εικόνες μέσα στην κρυστάλλινη σφαίρα.

Οι εικόνες δεν «παίζουν» μέσα στην σφαίρα σαν τηλεόραση, αλλά δημιουργούνται στο μυαλό του θεατή, και προβάλλονται πάνω στα οπτικά νεύρα του, σαν εικόνες πάνω στη σφαίρα. Το πολύωρο κοίταγμα μέσα στην γυαλισμένη επιφάνεια επιφέρει την δημιουργία εικόνων, με ενορατικό τρόπο. Πρόκειται για ένα είδος αντίληψης που προέρχεται όχι από την όραση, αλλά από την ψυχή. Στις περιπτώσεις που ο ενδιαφερόμενος δεν είναι επιρρεπής σε υπναγωγικές φαντασιώσεις, ο κρυσταλλομάντης ή ένα τρίτο πρόσωπο, συνήθως παιδί, αναλαμβάνει να κάνει αυτή την μεσολάβηση. Παρόμοια αποτελέσματα με την σφαίρα, μπορούν να προέλθουν και από άλλες γυαλιστερές επιφάνειες, καθρέπτες ή καλογυαλισμένα μέταλλα.

  Μία παραλλαγή της κρυσταλλομαντείας, είναι η λεγόμενη υδρομαντεία, όπου σαν γυαλιστερή επιφάνεια, όπου εμφανίζονται οι εικόνες, είναι η ήρεμη επιφάνεια του νερού. Μία λεκάνη με νερό, ή ένα πηγάδι μπορεί να λειτουργήσουν σαν το μέσον της υδροομαντείας.

   Πολλές ιστορίες έχουν διασωθεί από παλαιότερους πολιτισμούς για την χρήση της κρυσταλλομαντείας. Ο Παυσανίας στο βιβλίο «Ελλάδος Περιήγησις» γράφει πως στον ναό της Δήμητρας υπήρχε ένα πηγάδι, όπου οι πιστοί μπορούσαν να πάρουν πληροφορίες για θέματα σχετικά με την υγεία και την ασθένεια. Οι ενδιαφερόμενοι κρεμούσαν με σχοινί ένα καθρεφτάκι, μέχρι να βραχεί στην άκρη του μέσα στο πηγάδι. Εν συνεχεία έκαιγαν λιβάνι προσευχόμενοι στην θεά, η οποία τους απεκάλυπτε μέσα στον καθρέφτη, αν ο ασθενής θα θεραπευτεί ή θα πεθάνει. Με εξαίρεση τα 100 τελευταία χρόνια, σε όλη την υπόλοιπη ανθρώπινη ιστορία, η ασθένεια και η ίαση, ήταν πρωτίστως θέμα βούλησης των θεών.

Στο έργο Ορφέως «Λιθικά» περιγράφεται ο ομιλών λίθος σιδερίτης, τον οποίο χάρισε ο θεός Απόλλωνας στον Έλενο, τον μάντη των Τρώων, που ήταν γιος του Πρίαμου και της Εκάβης. Ο σιδερίτης είναι στρογγυλός, βαρύς και μαύρος, και οι άνθρωποι αρέσκονταν να τον ονομάζουν «έμψυχον ορείτην» Ο Έλενος ακολουθώντας μία εξαιρετικά πολύπλοκη ιεροτελεστία, έμαθε μέσα από τον προφητικό λίθο ότι η πατρίδα του η Τροία επρόκειτο να υποδουλωθεί στους Ατρείδες. Η ιεροτελεστία για την ενεργοποίηση του λίθου, περιλάμβανε μεταξύ των άλλων και τα εξής στάδια: Ο Έλενος έπρεπε επί είκοσι μία ημέρες να αποφεύγει το κρεβάτι γυναικός (θηλυτέρης τε λέχος φεύγειν), να αποφεύγει τα κοινά λουτρά και το έμψυχο φαγητό, και να λούζει μέσα σε μαλακά πανιά κάθε μέρα την «συνετή πέτρα» σε πηγή που τρέχει συνεχώς. Τότε μία «ζώσα ψυχή» θέρμαινε το πολύτιμο υλικό. Κρατώντας τον λίθο ψηλά, όσο άντεχε από την κούραση, ο μάντης ρωτούσε, και η προφητική φωνή έδινε τις αληθινές απαντήσεις. Μετά από όλα αυτά ο λίθος ξαναγινόταν ψυχρός.

Ο χαρισματικός γιατρός και αλχημιστής Παράκελσος (1493-1541), ο επινοητής της σπαγυρίας, στο πόνημά του, «πώς να μαγέψετε τους κρυστάλλους, ώστε όλα τα πράγματα να φαίνονται μέσα τους» επισημαίνει ότι «μαγεύω» σημαίνει παρατηρώ κάτι προσεκτικά, για να κατανοήσω ακριβώς την φύση του πράγματος.. Ο Παράκελσος ισχυριζόταν ότι κατείχε ένα κόσμημα, στον κρύσταλλο του οποίου διέμενε το πανίσχυρο πνεύμα ΑΖΩΘ. Έχει ενδιαφέρον η ετυμολογία της λέξης ΑΖΩΘ. Τα γράμματα Ζ, Ω, και Θ, είναι τα τελευταία γράμματα των γλωσσών, Λατινική, Ελληνική, και Εβραϊκή, και το Α, είναι τι πρώτο γράμμα και των τριών γλωσσών.
Ο Παράκελσος ισχυριζόταν πως με την επίκληση του ΑΖΩΘ, μπορούσε να ελέγξει με αποκρυφιστικές μεθόδους την αρρώστια και άλλες ανεξέλεγκτες δυνάμεις.

   Κατά την περίοδο του μεσαίωνα ήταν εδραιωμένη η πίστη πως στους λίθους και στους κρυστάλλους κατοικούσαν πνεύματα. Με την μεσολάβηση αυτών των πνευμάτων οι κρυσταλλομάντεις και οι πελάτες τους έβλεπαν τα οράματα μέσα στον κρύσταλλο. Για να «ξεκλειδωθεί» το πνεύμα του κρυστάλλου και να παρέχει την πολύτιμη μεσολάβησή του, έπρεπε να χρησιμοποιηθεί το κατάλληλο ξόρκι, που γνώριζε ο κρυσταλλομάντης. Πολλά από αυτά τα αρχαία ξόρκια έχουν διασωθεί, και αποτελούνται από ένα παράξενο και ενίοτε ασυνάρτητο μίγμα, αποκρυφιστικών και θρησκευτικών τύπων.

Η εικόνα του Παράκελσου σε χαρακτικό του 1567, από το βιβλίο Astronomica et Astrologica . Στα χέρια του κρατάει το κόσμημα όπου κατοικεί το περίφημο ΑΖΩΘ.

Μία εμβληματική φυσιογνωμία της μαγείας είναι ο Dr. Faustus, του οποίου το όνομα πέρασε στην αθανασία μέσω του περίφημου ποιήματος του Goethe. Στο βιβλίο του “Hollen – zwang” , ο Dr. Faustus, δίνει πολύ παραστατικές οδηγίες για την προετοιμασία ενός κρυστάλλου, ώστε να γίνει κατάλληλος για κρυσταλλομαντεία. Τις οδηγίες δίνει ο Μεφιστοφελής, ο οποίος είναι το πνεύμα που καθοδηγεί τον Φάουστ. Λέει λοιπόν πως ο κρύσταλλος πρέπει να κατασκευαστεί ημέρα Τρίτη, και μάλιστα τις ώρες της ημέρας που επηρεάζονται από τον ʼρη, δηλαδή την πρώτη, όγδοη, δέκατη πέμπτη, και εικοστή δεύτερη ώρα της ημέρας. Αφού ολοκληρωθεί η κατασκευή του κρυστάλλου, πρέπει να πληρωθεί κάποιο τίμημα για την κατασκευή του και όχι να δωριθεί. Εν συνεχεία πρέπει να θαφτεί σε μνήμα για τρεις εβδομάδες και μετά να ξεθαφτεί. Ο Μεφιστοφελής συμβουλεύει τον Φάουστ, να καλέσει επίσης και τα πνεύματα Αζουρουήλ και Αντανιήλ (και αυτοί όπως ο Μεφιστοφελής ήταν έκπτωτοι άγγελοι), να κατοικήσουν μαζί με αυτόν μέσα στη σφαίρα, γιατί μόνος του ο Μεφιστοφελής, δεν είναι αρκετά ισχυρός. Στο βιβλίο περιγράφονται και άλλοι εξίσου αλλόκοτοι τρόποι για να ενεργοποιηθεί ο κρύσταλλος. Κατά τον μεσαίωνα θεωρείτο ιδανικό υλικό για την κατασκευή κρυστάλλινων σφαιρών ο βήρυλλος, τα μετέπειτα χρόνια όμως ανέβηκε στην υπόληψη των μάγων ο χαλαζίας.

Κρυστάλλινη σφαίρα από ametrine

Ένα ενδιαφέρον θέμα σχετικά με την μαντεία γενικώς, και την κρυσταλλομαντεία ειδικώς κατά τον μεσαίωνα, είναι η σχέση αγάπης- μίσους της επίσημης Χριστιανικής Εκκλησίας με αυτές τις τέχνες. Μία ενδεικτική αναφορά έχουμε σε έναν από τους κανόνες της Συνόδου που έγινε το 450 μ.Χ. από τον ʼγιο Πατρίκιο. Ο κανόνας αυτός λέει ότι όποιος Χριστιανός πιστεύει πως υπάρχει μία Λάμια (μάγισσα) στον καθρέπτη, θα αφοριστεί και δεν θα γίνεται δεκτός πλέον στην Εκκλησία, εκτός αν αρνηθεί αυτή την πίστη, και εκτελέσει με επιμέλεια την μετάνοια που θα του επιβληθεί. Υπάρχουν και αντίθετες μαρτυρίες όπου οι Ιερωμένοι ή οι επίσκοποι, ανέχονταν ή εξασκούσαν και οι ίδιοι μαγεία. Όλοι όμως, μάντεις και ιερείς, όφειλαν να μην υπερβούν την λεπτή γραμμή που χώριζε την λευκή από την μαύρη μαγεία, γιατί τους περίμενε η πυρά των Ιεροεξεταστών.
   Η διάχυση παγανιστικών δοξασιών και πρακτικών, στη Χριστιανική πίστη, είναι ένα φαινόμενο που υπήρχε από τους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού. Οι γνωστικοί, μία νεοπλατωνική φιλοσοφική σχολή που άνθισε στην Αλεξάνδρεια τον 2ο και 3ο αιώνα, ενσωμάτωσε στις θεωρίες της πολλά στοιχεία από την νέα Χριστιανική διδασκαλία. Στην δική μας ορθόδοξη παράδοση συνυπήρχαν επί αιώνες οι λαϊκές δοξασίες για ξωτικά, καλικατζάρους, μάγια και ξόρκια, σε αλληλουπονόμευση ή συνεργασία με την ορθόδοξη λαϊκή πίστη. Πολύ παραστατικά όλα αυτά αποτυπώνονται στα εκπληκτικά διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, η Φωνή του Δράκου, η Φαρμακολύτρια, της Δασκάλας τα Μάγια, ο Αβασκαμός του Αγά.

   Η ανάμιξη μυστικιστικών και Χριστιανικών συμβόλων, φαίνεται στο άγαλμα 83 εκ. από ξύλο και χρυσό, γνωστό σαν άγαλμα του Saint Foy και βρίσκεται στο αβαείο του Conques στη Γαλλία. Στις τέσσερις άκρες της πολυθρόνας υπάρχουν τέσσερις κρυστάλλινες σφαίρες από χαλαζία.

   Πολλοί λαοί εκτός από τους Ευρωπαίους χρησιμοποιούσαν τους κρυστάλλους για μαντεία, όπως οι ʼραβες, οι Αρμένιοι και οι ιθαγενείς της Αμερικής. Οι μάγοι της φυλής των Απάτσι χρησιμοποιούσαν κρυστάλλους για να βρίσκουν κλεμμένα αντικείμενα. Ένα από τα κύρια καθήκοντα των μάγων Απάτσι, ήταν η ανεύρεση χαμένων πόνυ, και ισχυρίζονταν πως οι κρύσταλλοι τους βοηθούσαν πολύ.
Οι ιθαγενείς της Αυστραλίας, οι οποίοι ενέπλεκαν μαγικές πρακτικές σε πολλές φάσεις της ζωής τους, χρησιμοποιούσαν το maban , ένα αντικείμενο από χαλαζία ή από σεντέφι, για να ισχυροποιεί την δύναμη των μάγων.
Στην Αγγλία σύμφωνα με νόμο του 1824, όλοι όσοι επιχειρούσαν να προβλέψουν το μέλλον χαρακτηρίζονταν τσαρλατάνοι, και καταδικάζονταν σε καταναγκαστική εργασία.
   Στην πρόσφατη λογοτεχνία, γίνονται αναφορές στην κρυσταλλομαντεία, στον Harry Potter όπου δάσκαλοι και μαθητές στην σχολή μαγείας χρησιμοποιούν γυάλινες σφαίρες, και στο ελληνικό βιβλίο «Οι μάγισσες της Σμύρνης», όπου η συγγραφέας αναφέρει πως οι Σμυρνιές επιδίδονταν μετά μανίας στην υδρομαντεία.