ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΟΙΡΑΣ

Πριν από 40.000 χρόνια ο Homo sapiens έκανε τα πρώτα βήματα του στη γη. Ένα από τα λίγα πράγματα που γνωρίζουμε για τον τρόπο ζωής των προγόνων μας εκείνων των χρόνων, είναι πως φορούσαν κοσμήματα. Φτιαγμένα από καρπούς, όστρακα, κέρατα ζώων, τα κοσμήματα ικανοποιούν τις ίδιες ανάγκες για την ψυχή των ανθρώπων, της εποχής εκείνης αλλά και της σημερινής. Ας λένε πολλοί ότι τα κοσμήματα είναι περιττά. Τα κοσμήματα ήταν και είναι απαραίτητα για τους ανθρώπους. Για να στολίζουν το σώμα τους και να δείχνουν τη διάθεσή τους να παίξουν το παιχνίδι της ζωής. Για να επικοινωνήσουν με το περιβάλλον τους το αισθητικό τους στίγμα και τις σημειολογικές τους αναφορές. Και για έναν ακόμη λόγο. Τα κοσμήματα λόγω των συμβόλων που έφεραν ή λόγω των υλικών τους, είχαν φυλακτική και αποτρεπτική δράση. Και για να μην πηγαίνουμε μακριά, ο σταυρός που προσφέρει ο νονός στο βαφτιστήρι, και οι γαλάζιες χάντρες που χαρίζουν στα μωρά, έχουν ακριβώς αυτό το χαρακτήρα. Την προστασία από τους κινδύνους της ζωής. Οι πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες ήταν συχνά συστατικά στοιχεία των φυλακτικών και αποτρεπτικών κοσμημάτων.
Πολλοί πολιτισμοί του παρελθόντος και πολλές θρησκείες έδιναν ιδιαίτερη βαρύτητα στα φυλαχτά με συγκεκριμένα σύμβολα. Ο αιγυπτιακός πολιτισμός, και ο ρωμαικός πολιτισμός τιμούσαν και χρησιμοποιούσαν τα φυλαχτά. Η Χριστιανική και Ιουδαική θρησκεία όπως και οι Βουδιστές χρησιμοποιούν τα δικά τους φυλαχτά που κατασκευάζονταν σε μοναστήρια και ειδικούς χώρους. Στο παρόν site έχουμε αφιερώσει ένα ολόκληρο τμήμα στην ιστορική παρουσία των φυλακτικών κοσμημάτων και ειδικά των πολύτιμων λίθων σε παλαιότερους πολιτισμούς.
Τα φυλακτικά κοσμήματα έχουν τη θέση τους στη σημερινή εποχή. Αυτό το βλέπουμε από την επιμέλεια που η μητέρα κρεμάει στο ρουχαλάκι του μωρού της την παραμάνα με τη μπλε χάντρα, ή όταν ο αθλητής φιλάει το χρυσό του σταυρουδάκι πριν από την προσπάθειά του.
Ο καθηγητής Robert Baines προσκάλεσε 37 καλλιτέχνες κοσμηματοποιούς για να διερευνήσουν μαζί του τη σημασία των φυλακτικών κοσμημάτων στις μέρες μας. Οργάνωσε μία έκθεση στη γκαλερί Pieces of Eight στη Μελβούρνη της Αυστραλίας με τίτλο Pieces of Fate (Κομμάτια της Μοίρας). Οι καλλιτέχνες κατασκεύασαν 37 κοσμήματα που το καθένα από αυτά πρέπει να λέει μιά ιστορία. Να περιέχει μαγική δύναμη, και να παρέχει προστασία στον άνθρωπο που το φοράει. Ζητήθηκε από τους καλλιτέχνες να έχουν στο νου τους ένα συγκεκριμένο άνθρωπο ή μία συγκεκριμένη κατάσταση για λογαριασμό των οποίων θα κατασκεύαζαν το μενταγιόν. Ο συνδυασμός των υλικών, των συμβόλων που χρησιμοποιούνται και της πνευματικής συγκέντρωσης του καλλιτέχνη, προσδίδει στο αντικείμενο σημασία και δύναμη, ώστε να μπορεί να ασκήσει την ευεργετική του επίδραση σε αυτόν που θα το φορέσει. Το κοσμημα πλέον είναι κάτι περισσότερο από την έκφραση και την τεχνική ικανότητα του καλλιτέχνη. Γίνεται ένα Κομμάτι της Μοίρας το οποίο επικοινωνεί τη θετική διάθεση του δημιουργού με αυτόν που το φοράει.
Και μία ετυμολογική σημείωση. Στην αγγλική γλώσσα χρησιμοποιούνται για τα φυλαχτά οι λέξεις amulet και talisman. Η λέξη amulet προέρχεται από την αραβική λέξη hamalat που στη δική μας γλώσσα την έΧει μεταφερθεί σαν  χαιμαλί. Όσο για τη λέξη talisman προέρχεται από την ελληνική λέξη τέλεσμα (από το ρήμα τελώ). Τελέσματα οι βυζαντινοι ονόμαζαν τα φυλακτά.

 Αριστερά: “Beauty and the Beast" -  Η Ωραία και το τέρας. Έργο της Justine Austen.

 Κέντρο. “Time Piece” της Steffi Kalina

 Δεξιά. " The Crossing" - Το πέρασμα του Dougal Haslem

   “Memento mori” - Να θυμάσαι την Θνητότητά σου.

   “Yin and Yang”

   “An amulet for a traveller” - Ένα φυλαχτό για τον ταξιδευτή

   “Ode to Craft” - Ωδή στον Τεχνίτη

  De-pendant - Αντι-μενταγιόν

https://www.klimt02.net/exhibitions/index.php?item_id=23412