Το κεχριμπάρι είναι στερεοποιημένο και ομογενοποιημένο ρετσίνι πεύκων, κυρίως από την περιοχή της Βαλτικής και της Βόρειας Θάλασσας, που δημιουργήθηκε πριν από 30 έως 90 εκατομμύρια χρόνια. Το κεχριμπάρι δεν έχει καθορισμένο χημικό τύπο, γιατί είναι μίγμα ρητινών, αλλά η μέση χημική του σύσταση είναι C10H16O. Έχει σκληρότητα 1,5 έως 2.5 είναι δηλαδή πολύ μαλακό, και έχει ειδικό βάρος 1,05 δηλαδή περίπου ίδιο με το νερό.
Ήταν γνωστό στους Μυκηναίους και στους αρχαίους Έλληνες που το ονόμαζαν ήλεκτρον. Με αυτό πραγματοποίησε πειράματα ο Θαλής ο Μιλήσιος και παρατήρησε φαινόμενα που σήμερα κατατάσσονται στον ηλεκτρισμό. Από το ήλεκτρο πήρε το όνομα του ο ηλεκτρισμός. Στην αρχαιότητα η λέξη ήλεκτρον , χρησιμοποιείτο επίσης για ένα κράμα χρυσού και αργύρου Το όνομα που χρησιμοποιούμε σήμερα είναι το τουρκικής προέλευσης όνομα «kehribar».Η λέξη kehribar, προέρχεται από την αραβική λέξη kahruba, που θα πει: «αυτό που έλκει τα άχυρα», προφανώς λόγω της γνωστής ιδιότητας του να έλκει ελαφρά σώματα, αφού προηγουμένως το τρίψουμε πάνω σε ένα ρούχο.
Πολλές φορές μέσα σε κεχριμπάρι έχουν εγκλωβιστεί υπό μορφή εγκλίσεων ζωικές μορφές, φυτά, μικρά ζώα, έντομα κ.λ.π.. Κάποια από αυτά τα εγκλωβισμένα ζώα ή φυτά έχουν εξαφανιστεί ήδη χιλιάδες χρόνια πριν. Αυτά τα δείγματα κεχριμπαριού είναι πολκύτιμα για τους επιστήμονες γιατί μπορούν να μελετήσουν εξαδανισμένες μορφές ζωής. Σε μία τέτοια υπόθεση στηρίχτηκε η ταινία του Spielberg , «Jurassic Park».Σύμφωνα με την ταινία, κάποιοι άφρονες επιστήμονες ξαναζωντάνεψαν δεινοσαύρους αφού πήραν το αίμα τους από κουνούπι που είχε εγκλωβιστεί σε κεχριμπάρι.
Το κεχριμπάρι είναι ένα υλικό που πολύ εύκολα γίνονται απομιμήσεις του με συνθετικές ρητίνες. Οι απομιμήσεις αυτές άλλοτε είναι εξολοκλήρου συνθετικές, άλλοτε πάλι περιέχουν κάποια ποσότητα αληθινού κεχριμπαριού. Μπορεί να συναντήσουμε διάφορες εγκλίσεις (όπως π.χ. έντομα) μέσα σε απομιμήσεις κεχριμπαριού. Ένας τρόπος για να ελέγξουμε την αυθεντικότητα του κεχριμπαριού είναι να το τρυπήσουμε με μία καμένη βελόνα Η μυρωδιά πρέπει να είναι μυρωδιά από ρετσίνι πεύκου. Ο τρόπος αυτός ελέγχου δεν είναι απόλυτος. Όπως και διάφοροι άλλοι τρόποι που διακινούνται σαν μυστικά μεταξύ μυημένων, πάλι δεν συνιστούν ασφαλείς μεθόδους ταυτοποίησης του υλικού. Ο σίγουρος έλεγχος και στην περίπτωση του κεχριμπαριού, απαιτεί ειδικό εξοπλισμό και γνώσεις που είναι αδύνατο να έχει ο ιδιώτης Γι αυτό και εδώ, ισχύει ότι και στις υπόλοιπες συνθετικές πέτρες. Μία αλυσίδα εμπιστοσύνης, που πρέπει να υπάρχει μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών, ή αλλιώς η γνωμάτευση ενός επαγγελματία γεμολόγου.
Στην Ελληνική αργκό της χρυσοχοΐας ακούγονται συχνά διάφορες ορολογίες για ποιότητες κεχριμπαριού, όπως φατουράν, καχραμάν, σουντουλούζ, βασιλικό κ.α. με διάφορες ερμηνείες και χρησμούς που τα συνοδεύουν. Όλες αυτές οι πληροφορίες καλό είναι να ελέγχονται και ακόμη καλύτερα να χορηγείται έγγραφο πιστοποιητικό, για να μην έχουμε φαινόμενα παραπλάνησης..
Στις περισσότερες περιοχές της Βαλτικής το κεχριμπάρι έχει εξαντληθεί, μετά από αιώνες συλλογής του από τους ανθρώπους. Σήμερα βασικά συλλέγεται από την περιοχή Καλίνινκραντ της Ρωσίας, που υπάρχουν οι μεγαλύτερες εναπομείνασες ποσότητες κεχριμπαριού.
Στην ελληνική γραμματεία και μυθολογία συναντάμε αναφορές γι αυτό το υλικό. Στην Οδύσσεια του Ομήρου υπάρχει μία αναφορά. Ο πολυμήχανος Οδυσσέας έχει επιστρέψει στο παλάτι της Ιθάκης για να διεκδικήσει πάλι όλα όσα του ανήκουν. Μέρος του σχεδίου του είναι να πείσει τους μνηστήρες να φέρουν δώρα στην Πηνελόπη. Και αυτοί έφεραν:
«Ο Αντίνοος πέπλο έφερε πανώριο και μεγάλο
και πλουμιστό με δώδεκα μαλαματένιες κόπτσες (καρφίτσες)
που τα θηλύκια ταίριαζαν τα ομορφολυγισμένα
ο Ευρύμαχος περίτεχνη έφερε αλυσίδα
κεχριμπαρένια και χρυσή που έφεγγε σαν τον ήλιο,
Οι δούλοι του Ευρυμέδοντα δυο σκουλαρίκια φέραν
με τρία σαν μούρα ολόλαμπρα πετράδια το καθένα,
Κι ο βασιλέας ο Πείσανδρος, ο γιος του Πολυχτόρου
δώρο έστειλε πανέμορφο σφανταχτερό γιορντάνι.
Όμοια και οι άλλοι Αχαιοί προσφέρανε στολίδια».
(Ραψωδία σ, μετάφραση Αργύρη Εφταλιώτη)
Στο βιβλίο Μεταμορφώσεις ο Ρωμαίος ποιητής Οβίδιος περιγράφει το μύθο του Φαέθωνα γιού του Ήλιου. Όταν ο Ήλιος αναγκάστηκε να σκοτώσει τον Φαέθωνα προκειμένου να σώσει τον κόσμο, οι αδελφές του Ηλιάδες πενθούσαν. Τα δάκρυά τους που έπεφταν στη γη έγιναν κεχριμπάρι.
Έντομο έγκλειστο σε κεχριμπάρι. Από έκθεμα στο μουσείο της Γης, της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών στη Βαρσοβία.
Ο πίνακας του Barthel Bruyn του 1574 παριστάνει το πορτραίτο μιας γυναίκας που κρατάει στα χ.έρια της ένα μακρύ κεχριμπαρένιο κομπολόι. Η μεγάλη μεταλλική μπίλια είναι μία αρωματοθήκη που χρησι οποιούσαν την εποχή εκείνη.
Δείτε ειδήσεις σχετικά με κεχριμπάρι
