• Αρχική ΣελίδαΛεξικό → Χαλαζίας (Quartz)
    Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω

    Χαλαζίας (Quartz)

    Είναι ένα πολύ διαδεδομένο ορυκτό,  το δεύτερο σε ποσότητα ορυκτό στον ηπειρωτικό φλοιό της γης. Ο χαλαζίας εμφανίζεται με πολλές διαφορετικές μορφές και είδη, τα οποία φαίνονται στον   παρακάτω πίνακα. Για τις διάφορες ποικιλίες χαλαζία, αναφερόμαστε σε ειδικά λήματα.

    Οι ποικιλίες αυτές του  χαλαζία χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες. Τα μακροκρυσταλλικά, όπου οι κρύσταλλοι είναι ευδιάκριτοι με γυμνό μάτι, που  ονομάζονται «χαλαζίας»,  και τα μικροκρυσταλλικά (ή  κρυπτοκρυσταλλικά), όπου οι κρύσταλλοι διακρίνονται μόνο στο μικροσκόπιο (x 200), και  ονομάζονται «χαλκηδόνιος». Μπορούμε επίσης να σημειώσουμε την διαφορετική διαφάνεια που παρουσιάζουν οι δύο κατηγορίες χαλαζία. Τα μακροκρυσταλλικά είναι συνήθως διάφανα, ενώ τα μικροκρυσταλλικά είναι ημιδιάφανα ή αδιάφανα.

    Ως προς την χημεία ο χαλαζίας είναι διοξείδιο του πυριτίου,  SiO2 έχει σκληρότητα 7, ειδικό βάρος 2,65 και κρυσταλλώνεται στο ρομβοεδρικό κρυσταλλογραφικό σύστημα. Στον χαλαζία συχνά αναφερόμαστε με την λέξη κρύσταλλος, ή ορεία κρύσταλλος, ή με την διεθνή ονομασία του, quartz. Τη λέξη quartz, την ακούμε και σαν χαρακτηρισμό για τα σύγχρονα ηλεκτρονικά ρολόγια. Αυτό συμβαίνει γιατί στην κατασκευή του μηχανισμού των ηλεκτρονικών ρολογιών, χρησιμοποιείται χαλαζίας.  

    Η λέξη κρύσταλλος έχει την ίδια ρίζα με την λέξη κρύος. Ο Ρωμαίος συγγραφέας  Πλίνιος ο νεότερος ανέφερε την επικρατούσα στην εποχή του  θεωρία,  ότι ο χαλαζίας είναι πάγος των βουνών, ο οποίος με τα χρόνια σταθεροποιήθηκε. Γι’ αυτό και ονομαζόταν ορεία κρύσταλλος (από τα όρη). Οι άνθρωποι πίστευαν αυτή την θεωρία μέχρι το 1600 μ.Χ. Η λέξη χαλαζίας προέρχεται από την λέξη «χάλαζα» (χαλάζι)

     

    Κύμβη (κύπελλο) από ορεία κρύσταλλο σε σχήμα πάπιας. Κατασκευασμένο το 1600 π.Χ., βρέθηκε στις Μυκήνες. Σήμερα βρίσκεται στο Αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας. Η πάπια έχει σκαλιστεί σε μασίφ κομμάτι κρυστάλλου. Λόγω της μεγάλης σκληρότητας του χαλαζία, το σκάλισμα είναι μία εξαιρετικά επίπονη εργασία.  Με τα τεχνικά μέσα της Μυκηναϊκής εποχής, η κατασκευή αυτού του αντικειμένου είναι ένας άθλος.  

     

     

     Τεράστιος  μονοκρύσταλλος χαλαζία 2.1 τόνους που εξορύχθηκε το 1977 στο Minas Gerais στη Βραζιλία.

     

    Στον παρακάτω πίνακα ορίζονται τα διάφορα είδη χαλαζία.

    Χαλκηδόνιος (Chalcedony)  Είναι γενική κατηγορία, που περιέχει άλλες υποκατηγορίες.
    Αχάτης (Agate)  Πολύχρωμος ημιδιάφανος χαλκηδόνιος με πτυχώσεις
    Αμέθυστος (Amethyst)  Διάφανος μοβ χαλαζίας
    Αβεντουρίνη (Aventurine)  Ημιδιάφανος χαλκηδόνιος με μικρές εγκλείσεις που λαμπυρίζουν.
     Ορεία κρύσταλλος (Rock crystal)  Διάφανος άχρωμος χαλαζίας.
     Ίασπις (Jasper)  Ημιδιάφανος ή αδιάφανος χαλκηδόνιος με προσμίξεις.

     Καρνεόλη (Carnelian)

     Ημιδιάφανος κόκκινο – πορτοκαλί χαλκηδόνιος
     Σάρδιος(Sard)  Ημιδιάφανος κόκκινο – πορτοκαλί χαλκηδόνιος
     Γαλακτόχρωμος Χαλαζίας (Milk quartz)  ʼσπρος ημιδιάφανος ή αδιάφανος χαλαζίας
     Μάτι της Τίγρης (Tiger eye)  Χρυσοκάστανος αδιάφανος χαλαζίας με μεταξώδη ανταύγεια
     Σιτρίν(Citrin)  Διάφανος, κίτρινος ή καφετί χαλαζίας
     Καπνίας(Smoky quartz)  Καφέ, γκρι, ημιδιάφανος χαλαζίας
     Ροζ Χαλαζίας (Rose quartz)  Ροζ ημιδιάφανος χαλαζίας
     Χαλαζίας με εγκλείσεις (Rutilited, Turmalinited)  Διάφανος χαλαζίας με βελονάκια ρουτιλίου (χρυσαφί) ή τουρμαλίνης (μαύρα)
     Όνυχας(Onyx)  Αχάτης με παράλληλες πτυχώσεις
     Δενδρίτης (Moss agate)  Αχάτης με εγκλείσεις που μοιάζουν με φυτά.
    Χρυσοπράσσιο (Chrysoprass) Ημιδιάφανος σμαραγδοπράσινος χαλκηδόνιος

     

  • Πρόσφατα
    28-01-2022
    Η μιλανέζικη εταιρία κοσμημάτων Pomellato πρόσφατα παρουσ...
    22-01-2022
    Ο ιστορικός ελληνικός οίκος κοσμημάτων Λαλαούνης συνε...
    17-01-2022
    Στη μελέτη που ακολουθεί οι συγγραφείς Α. Κύρη και Μ. Μα...
    17-01-2022
    Cleopatra's Vault, η νέα συλλογή κοσμημάτων της Αμερικανίδας...