• Αρχική ΣελίδαΛεξικό → Αιγυπτιακά Κοσμήματα (Egyptian Jewellery)
    Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω

    Αιγυπτιακά Κοσμήματα (Egyptian Jewellery)

           Από την ανασκαφή στον τάφο του Φαραώ Τουταγχαμόν στις αρχές του 20ου αι. και από μία σειρά ανασκαφικές αποστολές στη συνέχεια, ήρθε στο φως μία σειρά από υπέροχα κοσμήματα μεγάλης τεχνικής και αισθητικής αξίας. Οι τεχνίτες της αρχαίας Αιγύπτου ήταν οι πρώτοι στην ιστορία που με συστηματικό τρόπο επεξεργάστηκαν τα μέταλλα και τους λίθους σε μία πολύ πρώιμη εποχή. Τα κοσμήματα της αρχαίας Αιγύπτου και τα αρχαία Ελληνικά κοσμήματα είναι τα σπουδαιότερα δείγματα της κοσμηματοποιίας στην προ Χριστού εποχή.

        Αρχαία χρόνια 4000 π.Χ. έως 2613 π.Χ.

         Η κοιλάδα του Νείλου κατοικείται συνεχώς επί πολλές χιλιάδες χρόνια. Οι άνθρωποι εκεί πάντα χρησιμοποιούσαν όστρακα, κόκαλα, κέρατα ζώων και άλλα υλικά από την φύση σαν διακοσμητικά.  Όμως την περίοδο αυτή που εξετάζουμε οι άνθρωποι άρχισαν να κατεργάζονται συνειδητά τα υλικά που είχαν την τεχνική δυνατότητα να επεξεργαστούν. Ο στεατίτης είναι το πρώτο υλικό που μπόρεσαν να επεξεργαστούν λόγω της πολύ χαμηλής του σκληρότητας. Σταδιακά στο πέρασμα των χρόνων άρχισαν να λαξεύουν πιό σκληρά υλικά όπως το λάπις λάζουλι και η κορνεόλη, στα οποία κατάφεραν να ανοίξουν τρύπες. Ξεκίνησαν επίσης να επεξεργάζονται με σφυρηλάτηση τον χρυσό που έβρισκαν σε επιφανειακές αποθέσεις. Η επεξεργασία του κέρατου και του ξύλου είναι πλέον καθιερωμένη. Κολιέ και βραχιόλια είναι τα κοσμήματα που παράγονται εκείνη την περίοδο, και για πρώτη φορά εμφανίζεται σε ταφή ένα κόσμημα στολισμού της κεφαλής (διάδημα).


       Παλαιό Βασίλειο 2613 π.Χ. έως 2181 π.Χ.

        Κατά τη διάρκεια αυτών των πέντε αιώνων σημειώθηκε μεγάλη ανάπτυξη του πολιτισμού στην Αίγυπτο, και κατασκευάστηκαν μεγάλα τεχνικά έργα όπως η μεγάλη πυραμίδα στην Γκίζα. Τα κοσμήματα που παράγονται εκείνη την περίοδο είναι βραχιόλια, βραχιόλια για το πόδι (περισφύρια), ζώνες και διαδήματα. Το πιό χαρακτηριστικό κόσμημα της εποχής είναι το wesekh ΄ένα κολιέ με πολλές σειρές χάντρες που παρέμεινε χαρακτηριστικό της Αιγυπτιακής κοσμηματοποιίας επί πολλούς αιώνες. Ο χρυσός είναι το μέταλλο που χρησιμοποιείται πιό συχνά, αντίθετα με τον άργυρο και το ήλεκτρον που ήταν δυσεύρετα και πολύ ακριβά. Ένα υλικό που χρησιμοποιείται συχνά ήδη από εκείνη την εποχή είναι ένα είδος γαλάζιου πηλού που μιμείται το τιρκουάζ και το λάπις λάζουλι και έχει την ονομασία Αιγυπτιακό μπλε (Egyptian blue)

    Ένα wesekh κατασκευασμένο από χάντρες πράσινης πορσελάνης
     

        Μέσο Βασίλειο 2040 π.Χ. έως 1730 π.Χ.

         Μετά το τέλος των κοινωνικών αναταράξεων που σημάδεψαν το τέλος του Παλαιού Βασιλείου, ξεκίνησε μία σημαντική περίοδος πολιτιστικής άνθισης. Νέες μεταλλουργικές τεχνικές επινοήθηκαν και εξελίχτηκαν οι παλιές. Στα κοσμήματα αυτής της περιόδου συναντάμε δείγματα της διάτρητης τεχνικής, ρεπουσσέ,κοκκίδωση και σμάλτο. Ο χρυσός είναι και πάλι το κύριο μέταλλο που χρησιμοποιείται αλλά επεκτείνεται η χρήση του αργύρου. Οι διακοσμητικές τεχνικές είναι το σμάλτο, δηλαδή η τήξη χρωματισμός και διακοσμητική εφαρμογή του γυαλιού, όπως επίσης η επεξεργασία των πολύτιμων πετρών που τελειοποιείται κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

         Γύρω στο 2000 π.Χ. φορέθηκαν για πρώτη φορά τα δαχτυλίδια. Ένα χρυσό σύρμα που τυλίγει το δάχτυλο, και στηρίζει ένα σκαλισμένο πολύτιμο λίθο. Αργότερο εμφανίστηκαν δαχτυλίδια εξολοκλήρου από χρυσό. Η γλυπτική στους λίθους ήταν μία δραστηριότητα που βρήκε μεγάλη ανάπτυξη αυτή την περίοδο. Τα αγαπημένα θέματα στους σκαλισμένους λίθους ήταν ο σκαραβαίος και το μάτι του Ώρου. Τα χρώματα των πετρών και των σμάλτων είχαν το δικό τους συμβολισμό. Το κόκκινο συμβόλιζε τη ζωτική ενέργεια, το πράσινο την αναγέννηση και το γαλάζιο την εξύψωση. Τα κοσμήματα εκτός από την προφανή διακοσμητική τους αξία, είχαν συμβολική και φυλακτική δράση, και αποτελούσαν σύμβολα κύρους για τους κατόχους τους. Ακόμη και οι φτωχοί φορούσαν (και θάβονταν) με τα ταπεινά τους κοσμήματα από κοχύλια, ξύλα και καρπούς.


        Νέο Βασίλειο 1567 π.Χ. έως 1085 π.Χ.

         Κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων οι τεχνίτες συνεχίζουν να εργάζονται με βάση τις τεχνικές που είχαν αναπτυχθεί τις προηγούμενες περιόδους. Το γυαλί  για την δημιουργία χαντρών ή για την εφαρμογή του στα σμάλτα παράγεται πλέον σε μεγαλύτερες ποσότητες. Γύρω στα 1600 π.Χ. εμφανίστηκε το σκουλαρίκι, το κόσμημα για το αυτί των γυναικών, το οποίο τα επόμενα χρόνια έγινε συνήθεια και των ανδρών.


         Περίαπτο με παράσταση φτερωτού σκαραβαίου και το μάτι του Ώρου.  Περιέχονται  συμβολισμοί του ήλιου και της σελήνης. Το κόσμημα αυτό είναι κατασκευασμένο από χρυσό, ασήμι, ήλεκτρον και ημιπολύτιμες πέτρες κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Φαραώ Τουταγχαμών 1332 π.Χ. έως 1322 π.Χ. Βρίσκεται στο μουσείο του Καΐρου, φωτό National Geographic.


     

  • Πρόσφατα
    28-01-2022
    Η μιλανέζικη εταιρία κοσμημάτων Pomellato πρόσφατα παρουσ...
    22-01-2022
    Ο ιστορικός ελληνικός οίκος κοσμημάτων Λαλαούνης συνε...
    17-01-2022
    Στη μελέτη που ακολουθεί οι συγγραφείς Α. Κύρη και Μ. Μα...
    17-01-2022
    Cleopatra's Vault, η νέα συλλογή κοσμημάτων της Αμερικανίδας...